LEZING: DE STAATSINRICHTING VAN DE REPUBLIEK
Bij binnenkomst aan de bar, is het nog niet echt druk. Maar het is gezellig. Er is koffie en thee met iets lekker erbij. En dan tegen 20.00 uur lopen de leden binnen. Met circa 40 leden weer een goed gevulde sociëteitszaal. Vanavond is Theo Thomassen uitgenodigd, om iets te komen vertellen over het ontstaan van de Zeven Provinciën en de Europese Unie. Je zou kunnen zeggen een les geschiedenis of liever gezegd een les staatsinrichting.
Truus houdt haar inleidend praatje en stelt Theo aan ons voor.
Theo is een boeiende verteller met een duidelijk verhaal.
De Unie van Utrecht uit 1579 bracht een tussenvorm van regeren, met een wankel evenwicht: Wat doen we als zeven provincies zelf en wat doen we samen. Oorlog voeren is in ieder geval gezamenlijk. Maar wie wordt nu onze nieuwe “landsheer” nu we afscheid nemen van Filips II. Een Engelsman, een Duister of een Fransman? Nee toch niet. Ze voelen niet aan wat de provinciën zelf willen. Als dan Maurits het land regeert en komt hij steeds meer tegenover van Oldenbarnevelt te staan. Maurits, zo stelt onze inleider, pleegt eigenlijk een staatsgreep om de macht te houden door het laten vermoorden van van Oldenbarnevelt. Zo worstelen de Zeven provinciën zich naar een eenheid. Diezelfde worsteling ervaart hij bij de Europese eenwording. Een boeiend verhaal waarin heen en weer gesprongen werd tussen de 16de en 17de eeuw en de 20ste en 21ste eeuw.
In 1588 ontstaat de Republiek der zeven verenigde Nederlanden met als regering de Staten Generaal in den Haag.
In eerste instantie wordt er in Utrecht vergaderd.
Na verloop van tijd vestigt de Staten Generaal zich in den Haag.
In 1594 trad Groningen toe onder de naam Stad en Lande.Drenthe stelt niet veel voor en hoort hier niet bij.
Bij vergaderingen is het zo geregeld dat er iedere week op toerbeurt een andere voorzitter is.
Bij de Europese Unie worden centrale besturen ingericht. Het oorspronkelijke doel van de Europese Unie is het maken van een Europese grondwet.
Hierin zijn opgenomen;
Vrede : geweldloze geschillen beslechting.
Geen linkse of rechtse dictaturen
Bevorderen menselijke waardigheid, vrijheid, democratie, gelijkheid, de rechtsstaat en eerbiediging van de mensenrechten.
Samenleving gekenmerkt door pluralisme, non-discriminatie, verdraagzaamheid, rechtvaardigheid, solidariteit en de gelijkheid van mannen en vrouwen.
De Republiek moet een voorbeeld zijn voor de Europese Unie. Er zijn hierbij heel wat zaken aan gerelateerd.
Aan het eind van zijn lezing krijgt Theo een hartelijk applaus.
Wim, die de honneurs van Truus waarneemt, bedankt Theo hartelijk en overhandigt hem een enveloppe .
En voor een regenachtige zondagmiddag een lekkere fles wijn.
Wij zijn vanavond weer heel wat wijzer geworden.
George van Steenveldt
